دکتر حنیف قلندری: تاریخ علم به نوعی بازیابی هویت ملی است ...
تاریخ علم به نوعی بازیابی هویّت ملّی است ...
پاسخ به این سؤال که «چه شد ما راه دانشمندان رنسانس را نرفتیم» تقریباً غیرممکن است ...
بسیاری از نسخه‌های خطّی مرتبط با نجوم هنوز خوانده نشده‌اند ...
باید از راه درست، بخشی از فعّالیّت علمیِ جهانی بود ...
روابط عمومی دانشگاه تهران: دکتر حنیف قلندری، عضو هیأت علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران است. زمینه اصلی تخصص ایشان آثار هیئت دورۀ اسلامی است که می‌توان آن را کیهان‌شناسی قرون وسطی نامید. از نتایج پژوهش‌های ایشان می‌توان به تصحیح کتاب «منتهی الإدراک فی تقاسیم الأفلاک» از نویسنده‌ای قرن ششمی اشاره کرد که به همراه تحقیقی دربارۀ آثار هیئت و ترجمۀ فارسی کتاب توسط انتشارات میراث مکتوب منتشر شده است. ایشان ۱۰ سال همکاری با مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و سه سال نیز با موزه علوم و فناوری جمهوری اسلامی ایران را در کارنامه علمی خود دارد.
تاریخ علم و جایگاه آن در ایران موضوع گفتگوی صغری داوری فرد، کارشناس روابط عمومی دانشگاه با دکتر حنیف قلندری است که در ادامه آمده است:
- آقای دکتر، به عنوان آغاز سخن لطفاً بفرمائید شما چه تعریفی برای «تاریخ علم» ارائه می‌دهید؟
ترجیح می‌دهم «تاریخ علم» را با استفاده از یکی از تعریف‌های تاریخ تعریف کنیم. در این تعریف تاریخ «داستانی» است که در واقعیت رخ داده است و مورخ تلاش می‌کند شواهد واقعی بودن آن را عرضه کند. بر این اساس «تاریخ علم» داستان علم است، آن طور که اتفاق افتاده است. داستان چیزهایی که موضوع علم هستند یعنی ریاضیات، فیزیک و … و داستان آن‌هایی که دربارۀ این موضوعات سخن گفته‌اند یعنی دانشمندان. مورخ علم تلاش می‌کند تا هر چه بیشتر این داستان را به واقعیت شبیه کند. هر چند علم در زبان فارسی به‌نوعی مشترک لفظی است و به حوزه‌های مختلف دانش اطلاق می‌شود اما در زبان‌های اروپایی منظور از علم، علم تجربی (Science) است. از این رو مطالعۀ تاریخ علم در آغاز کار خود تنها به مطالعۀ علمی مشغول بود که مخلوق قرن هفدهم و رنسانس بود. علمی که از «انقلاب علمی» به‌وجود آمده بود.
